بدون وقفه و معطلی اگر میخواهید سانترال پاناسونیک خود را به شبکه ویپ وص کنید، برای این کار شما سه مسیر دارید:
-
SIP Trunk را از اپراتور می‌گیرید تا شماره‌های شهری روی اینترنت به سانترال برسند؛ این روش جایگزین خطوط مسی است، هزینه تماس‌ها را پایین می‌آورد و قابلیت چندشماره/DID می‌دهد.
-
با SIP Extension گوشی‌های IP و نرم‌افزارها را مستقیماً داخلی سانترال می‌کنید؛ عالی برای دورکاری، شعب متعدد و کال‌سنتر، اما نیازمند امنیت و QoS درست.
-
اگر سانترال قدیمی است، گیت‌وی VoIP (FXO/FXS) راه مهاجرت تدریجی بدون تعویض کامل تجهیزات را می‌دهد. برای اجرا بی‌دردسر، از تیم‌های خدمات نصب سانترال کمک بگیرید تا زمان توقف سیستم به حداقل برسد.
کدام سناریو برای شما بهتر است؟
اگر میخواهید خطوط شهری را به‌صرفه و مقیاس‌پذیر کنید، SIP Trunk انتخاب اول است. اگر کاربر دورکار دارید یا بین شعب تماس داخلی میخواهید، SIP Extension روی سانترال بهترین انعطاف را می‌دهد. برای حفظ سانترال‌های آنالوگ/هایبرید قدیمی، گیت‌وی VoIP کم‌هزینه‌ترین و کم‌ریسک‌ترین مسیر است، با این محدودیت که امکانات IP پیشرفته کمتر خواهد بود.
| سناریو | چه می‌کند؟ | مناسبِ چه کسب‌وکارهایی | مزیت | محدودیت/ریسک |
|---|---|---|---|---|
| SIP Trunk ←→ سانترال | شماره‌های شهری از اینترنت وارد سانترال می‌شوند | جایگزین خطوط شهری، چندشماره/DID | مقیاس‌پذیر، ارزان‌تر از PRI | وابستگی به اینترنت و برق |
| SIP Extension روی سانترال | داخلی IP/نرم‌افزار مستقیم به سانترال | دورکاری، چند شعبه، کال‌سنتر | انعطاف بالا، داخلی از راه دور | نیاز به امنیت و QoS |
| گیت‌وی VoIP ↔ سانترال قدیمی | تبدیل VoIP به خطوط قابل‌قبول سانترال | حفظ تجهیزات موجود | مهاجرت تدریجی، کم‌هزینه | امکانات IP محدودتر |
تصمیم سریع: سری‌های NS و IP جدید ← Trunk و Extension. سری‌های قدیمی ← گیت‌وی برای شروع کم‌ریسک.
نیازهای شبکه (چک‌لیست اجرایی)
کیفیت VoIP بیشتر به پایداری شبکه وابسته است تا سرعت اسمی. IP عمومی/دامنه بیرونی را در سانترال ست کنید، SIP ALG روتر را خاموش کنید و بازه RTP را دقیق باز کنید. با QoS، ترافیک صوت را در اولویت بگذارید و از نظر امنیت، رمزهای قوی، Allowlist IPهای اپراتور و در صورت امکان TLS/SRTP را فعال کنید. این چند مورد ۸۰٪ مشکلات کیفی را از بین می‌برد.
| قلم | حداقل استاندارد | نکته کاربردی |
|---|---|---|
| اینترنت | پایداری بالا | روتر مطمئن با QoS واقعی |
| NAT | ثبت IP/Domain خارجی در سانترال | SIP ALG «خاموش» |
| پورت‌ها | 5060/5061 و بازه RTP | فقط برای IPهای لازم باز شود |
| امنیت | رمز قوی، Allowlist، TLS/SRTP | خروجی بین‌الملل را محدود کنید |
مراحل راه‌اندازی SIP Trunk روی سانترال
از اپراتور VoIP مشخصات رجیستریشن (سرور، کاربر/رمز، کدک‌ها، DTMF) را بگیرید، در سانترال پروفایل Trunk بسازید و NAT/External IP را دقیق تنظیم کنید. سپس الگوهای شماره‌گیری خروجی (ARS) و نگاشت ورودی‌ها (DID/InDD) را تعریف کنید و با تماس واقعی، کیفیت، DTMF و شماره‌نمایی را تست کنید. در پایان، سیاست‌های امنیتی تماس (سقف، محدودیت بین‌الملل، گزارش‌گیری) را فعال کنید.
گام‌ها:
-
دریافت مشخصات SIP از اپراتور (دامنه/Proxy، کاربر/رمز، کدک و DTMF، بازه RTP/DID).
-
تنظیمات عمومی SIP/NAT در سانترال و خاموش‌کردن SIP ALG در روتر.
-
ساخت Trunk و رجیستریشن پایدار (زمان‌های Register/Keep-Alive).
-
تعریف ARS (پیش‌شماره‌ها، استثناها مثل 110/115/118).
-
نگاشت DID به گروه‌ها/IVR/داخلی‌ها (روز/شب).
-
تست مرحله‌ای و ثبت لاگ.
نمونه نگاشت DID
| DID | مقصد | زمان روز | زمان شب |
|---|---|---|---|
| 021-xxxx100 | گروه فروش | صف فروش | صندوق صوتی |
| 021-xxxx200 | پشتیبانی | صف پشتیبانی | داخلی کشیک |
| 021-xxxx300 | مالی | منشی | پیغام اطلاع‌رسان |
راه‌اندازی داخلی‌های IP (SIP Extension)
برای هر کاربر یک داخلی SIP با نام کاربری/رمز قوی بسازید و ثبت‌نام تجهیزات را به شبکه‌های مجاز محدود کنید. در سوییچ، VLAN Voice و اولویت‌بندی ترافیک را فعال کنید تا مکالمات حتی زیر بار شبکه پایدار بمانند. برای دورکارها، VPN یا IP ثابت تعریف کنید تا ریسک حملات و اختلالات NAT به حداقل برسد.
-
ساخت Extension و فعال‌سازی فقط-از-شبکه‌های-مجاز
-
VLAN Voice و QoS در سوییچ/روتر
-
سیاست رمز قوی و تغییر دوره‌ای
اتصال مدل‌های قدیمی با گیت‌وی VoIP
اگر سانترال کاملاً آنالوگ/هایبرید است، یک FXO Gateway ترانک VoIP را مثل خط شهری به سانترال می‌دهد و FXS Gateway هم خروجی داخلی آنالوگ فراهم می‌کند. مزیتش این است که بدون تغییر اساسی در سیم‌کشی و تلفن‌ها، VoIP را وارد می‌کنید؛ عیبش این است که به امکانات نرم‌افزاری IP کامل (مانند ضبط یکپارچه و گزارش‌گیری پیشرفته) نمی‌رسید.
خطاها و استثناهای رایج (و حل آن‌ها)
نوسان رجیستریشن معمولاً از NAT و Keep-Alive است؛ صداهای یک‌طرفه از پورت‌های RTP یا External IP اشتباه؛ و مشکل DTMF از عدم تطابق روش ارسال بین اپراتور و سانترال. اگر اینترنت ناپایدار است، لینک پشتیبان در نظر بگیرید و برای جلوگیری از سوءاستفاده، محدودیت تماس بین‌الملل و آستانه‌های هشدار را فعال کنید. در مشکلات پیچیده، تیم تعمیر سانترال پاناسونیک سریع‌تر به ریشه می‌رسد.
چک‌های فوری:
-
رجیستریشن می‌پرد؟ ← کاهش تایمر NAT/Keep-Alive، بررسی SIP ALG.
-
صدای یک‌طرفه؟ ← بازه RTP و External IP/Domain.
-
DTMF خراب؟ ← هم‌خوانی RFC2833/Info روی هر دو سمت.
-
تماس‌های غیرعادی؟ ← محدودسازی مقصدها + گزارش‌گیری CDR.
هزینه و زمان اجرا؛ عوامل تعیین‌کننده
زمان و هزینه به سناریو (Trunk/Extension/گیت‌وی)، کیفیت روتر/سوییچ، تعداد DID/Extension و سیاست‌های امنیتی بستگی دارد. پروژه‌های کوچک با زیرساخت آماده معمولاً در یک روز کاری تحویل می‌شوند؛ پیاده‌سازی‌های چندسایته یا به‌همراه ضبط/گزارش‌گیری ممکن است تا ۱.۵–۲ روز زمان ببرند. برای سرعت اعزام و پشتیبانی شهری، همکاری با تیم‌های نصب سانترال در تهران منطقی است.
سوالات متداول واقعی
۱) بدون IP ثابت هم می‌شود راه‌اندازی کرد؟
بله؛ اگر اپراتور رجیستریشن مبتنی بر نام کاربری/رمز و DDNS را قبول کند. بااین‌حال IP ثابت، پایدارتر و امن‌تر است.
۲) کُدک مناسب کدام است؟
در شبکه داخلی پایدار G.711 (A-law) بهترین کیفیت را دارد؛ در لینک‌های محدود از G.729 استفاده کنید. مهم است دو سمت روی یک لیست کدک مشترک توافق داشته باشند.
۳) SIP ALG را چرا باید خاموش کنم؟
به‌طور معمول بسته‌های SIP/RTP را دست‌کاری می‌کند و باعث قطع صدا یا یک‌طرفه‌شدن می‌شود. خاموش‌بودن آن پایدارتر است.
۴) تماس‌های اضطراری و سرویس‌های اطلاع‌رسانی چه می‌شود؟
در ARS استثنا بگذارید تا شماره‌های اضطراری و 118 همیشه مستقیم و بدون محدودیت مسیریابی شوند.
۵) اینترنت خانگی جواب می‌دهد؟
برای دفتر کوچک بله، به شرط استفاده از روتر قابل‌اعتماد، فعال‌سازی QoS و تفکیک ترافیک صوت. برای تماس‌های پرترافیک، لینک تجاری یا پشتیبان توصیه می‌شود.
جمع‌بندی کوتاه
مسیر اتصال مناسب (SIP Trunk، SIP Extension یا گیت‌وی) را متناسب با مقیاس و برنامه رشد کسب‌وکار انتخاب کنید، پیش‌نیازهای شبکه را استاندارد ببندید (NAT دقیق، QoS، امنیت) و قوانین مسیریابی ورودی/خروجی را شفاف تنظیم کنید. برای اجرای بی‌دردسر و پشتیبانی سریع، تیم پایتخت پاناسونیک بهترین همراه شماست. در کل، سپردن اجرا به خدمات نصب سانترال ما، ریسک و زمان توقف را به حداقل می‌رساند.
